Thứ Sáu, 11 tháng 5, 2012

Nhìu Sa

Mấy ngày nay, suốt ngày hóng hớt tin quê. Lúc sôi động, lúc buồn như sư phải chửa. Bởi quê mình đang nóng vụ Văn Giang, dưng nóng nhất vẫn là hai chú VOV bị tẩn nhừ đòn.
Rút cục lại là mệt mỏi, dức đầu... chẳng để ý nữa, chuyện này lùng nhùng đây, lại dài như tiểu thuyết kiếm hiệp, từng chương, từng hồi đến sốt ruột, mà cũng chỉ có từng ấy thằng tẩn nhau mà thôi.
Quê mình độ này, chắc nhãn quả đã ra to hơn đầu đũa rồi, nhãn lồng Hưng Yên mà chẳng bình yên...
Mùa nhãn năm nay thấy hoa nở trắng cây, có lẽ lại một mùa nước dâng cao ngập bãi. Ngồi buồn nhớ đến Nhìu Sa, cô bạn dân tộc Xá Phó đã có lần theo đoàn công tác Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về ngủ một đêm ở nhà khách tỉnh ủy Hưng Yên, muỗi đốt cho sưng chân không ngủ được, bèn nhỏm dậy làm thơ gửi cho mình.
Thơ vắn mà tình ý gửi trong bài thơ rõ là dài, mình phục cô dân tộc Xá Phó này, muỗi đốt chẳng gãi cho đã đời mà còn làm thơ. Vậy mà bị ong Hưng Yên đốt thì có khi viết tiểu thuyết tương tự dư "Nhãn đầu mùa" cũng nên.
Mình quen Nhìu Sa trong một hoàn cảnh rất ất ơ.
Mà lại toàn quen bắc cầu và trên điện thoại.
Thấy thơ thẩn nhiều phết, rồi lại có cả công trình nghiên cứu về văn học dân gian nữa chứ. Đúng là dân gian! hihihi...
Mình bèn gõ Gu gồ, thì thấy một tràng thông tin:
Tên: Nhìu Sa
Ngày, tháng, năm sinh: Ngày 15/05/1973
Nơi sinh: Thôn Nậm Kéng, xã Nậm Sài, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai
Dân tộc: Phù Lá (nhóm Xá Phó)
Thành phần gia đình: Nông dân
Trình độ văn hoá: 12/12
Trình độ chuyên môn: Hiện là Nghiên cứu sinh ngành Dân tộc học, thuộc Viện Khoa học Xã hội Việt Nam.
Cơ quan công tác hiện nay: Ban Dân tộc và Tôn giáo, cơ quan Uỷ ban
 TWMTTQVN.
Chức vụ chính quyền hiện nay: Chuyên viên Chính, Uỷ viên Uỷ ban TWMTTQVN
Bậc lương: 4.40
Nhiệm vụ được phân công hiện nay: Tham mưu, thực hiện chính sách đối với các dân tộc thiểu số khu vực phía Bắc.

    Tóm tắt quá trình công tác:
  
- Nhỏ: Học trường dân tộc nội trú huyện Sa Pa
- Năm 1989: Học sinh trường Nội trú Hoàng Liên Sơn (tỉnh Yên Bái)
- Năm 1990-1995: Là sinh viên Khoa quản lý Văn hoá- trường Đại học Văn hoá Hà Nội
- Năm 1996: Là Chuyên viên phòng Quản lý nghiệp vụ- Sở Văn hoá tỉnh Lào Cai
- Năm 1999-2001: Là Chuyên viên Tham vấn tài liệu Truyền thông, thông tin- tư liệu Thư viện địa chí tỉnh Lào Cai;
- Tháng 8-2001: Được cử đi học cao học tại Viện Nghiên cứu Văn Hoá, thuộc Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, số 27 Trần Xuân Soạn- Hà Nội.
- Năm 2004: Tốt nghiệp Thạc sĩ về công tác tại Sở Văn Hoá tỉnh Lào Cai.
- Từ tháng 9 năm 2006- đến nay: Công tác tại Ban dân tộc và tôn giáo, Cơ quan Uỷ ban TWMTTQVN.
Đã tích cực tham gia các công tác Đảng, Đoàn thể xã hội khác:
1-     Là Đại Biểu Hội đồng Nhân dân tỉnh Lào Cai Nhiệm kỳ 2004-2009
2-     Là Uỷ viên Hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam tỉnh Lào Cai NK-2004-2009
3-     Là Uỷ viên Ban Chấp hành nhiều khoá của đoàn khối cơ quan tỉnh Lào Cai
4-     Là Hội viên Hội Văn Nghệ Dân gian Việt Nam
5-     Là Hội viên Hội Văn Hoá các Dân tộc thiểu số Việt Nam (1994, do Bác Nông Quốc Chấn là Chủ Tịch sáng lập)
6-     Là Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Lào Cai
7-     Là Uỷ viên Uỷ ban TWMT khoá VI- VII
8-     Là Uỷ viên Hội đồng Tư vấn Văn Hoá, Uỷ ban TWMTTQVN khoá VI
9-     Tình nguyện luân chuyển cán bộ ở tỉnh về xã 3 tháng, giúp đỡ các xã đặc biệt khó khăn ở tỉnh Lào Cai.
     Những Thành tích và đóng góp thiết thực của bản thân:
1-     Là cộng tác viên của nhiều tờ Báo, tạp chí ở TW và địa phương, phản ánh những bài Chính luận về Xây dựng chính sách dân tộc, xoá đói giảm nghèo, tuyên truyền các phong trào phát triển đời sống văn hoá, kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, hải đảo....
2-     Nghiên cứu, sưu tầm bảo tồn vốn văn hoá dân tộc của các dân tộc trong cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.(Đề án 10 năm  xây dựng và phát triển tỉnh Lào Cai)
3-     Nhiều tác phẩm văn, thơ in trong tuyển tập văn thơ các dân tộc thiểu số Việt Nam của Hội Văn Học NT các dân tộc thiểu số Việt Nam.
4-     Nhiều công trình, bài viết nghiên cứu về văn xuôi các dân tộc của Hội Văn Nghệ Dân gian Việt Nam
5-     Tham gia là tuyên truyền viên trả lời báo chí về vấn đề Nhân quyền phân biệt đối xử về chính sách dân tộc của báo Quân đội nhân dân Việt Nam.( năm 2001)
6-     Cộng tác giảng viên các trường Trung cấp Văn Hoá NT Việt Bắc, Tây Bắc, Đại học Văn Hoá Hà Nội, Đại học Văn Hoá TP Hồ Chí Minh, chuyên về Văn Hoá các dân tộc thiểu số.( Tham gia ngoài giờ)
7-     Tham gia là Tổ Biên Tập Nghị Định Công tác dân tộc. (NĐ 05- UBDT)
8-     Tham gia Ban soạn thảo, Tổ biên tập người Uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số. (UBDT)
9-     Tham gia các đề tài, đề án, nhóm nghiên cứu về dân tộc, xây dựng chính sách dân tộc trong tình hình mới. (của Uỷ Ban Dân Tộc)
   10- Là cộng tác viên cho Báo Dân tộc phát triển, Tạp Chí Mặt trận, Tạp Chí Cộng Sản.....
    11- Đã xuất bản 2 cuốn sách, Văn Hoá Nhóm Ngôn Ngữ Tạng Miến, và cuốn sách ảnh Người Phù Lá ở Việt Nam. Nhằm giới thiệu và bảo tồn vốn văn hoá dân tộc các dân tộc thiểu số trong cộng đồng các dân tộc thiểu số Việt Nam.
    12- Thời gian gần đây tham gia viết về Công tác Dân tộc của Mặt trận và Mặt trận tham gia công tác tuyên truyền các giai tầng xã hội thực hiện chính sách dân tộc, thực hiện việc đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nguồn nhân lực, giám sát chặt chẽ các chương trình phát triển văn hoá, kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới. Các chương trình 134, 135, 30a, chương trình mục tiêu Quốc gia 184, chính sách đặc thù vùng dân tộc.....vvv
Đến kinh....
Mùa đông năm ngoái, mình ra Bắc công tác, Nhìu Sa chờ đón ở một quán cà phê bên đường Nguyên Hồng.
Cả hai chẳng ai biết mặt nhau, mỗi con di động để nối liền liên lạc và mãi thì cũng tìm thấy nhau giữa đêm Hà Nội.
Hà Nội đêm đó trở lạnh đột ngột dưới 15 độ. Đi bộ tìm quán rượu vỉa hè mình thấy mát cả mặt, sướng kinh, vì vừa đang phải chịu cái nóng hơn ba chục độ của Sài Gòn. Tìm mãi chẳng còn quán vỉa hè nào tiếp khách, bèn chui vào một quán trên mặt đường Ngọc Khánh, chuyên các món ăn và rượu dân tộc.
Rượu ngô và thịt lợn nướng, canh nóng húp sì soạt mãi chẳng say. Ngồi bên Nhìu Sa còn có hai vợ chồng cô bạn người Mường Hòa Bình nữa.
Gớm có nửa vò mà thơ đã phun rầm rầm.
Hết thơ chuyển sang hát.
Hết hát lại tiếp tục uống...
Mình thấm mệt mà thấy mọi người dư chưa uống gì.
Lại tiếp tục, ngoài đường, gió ngày một gào rít mạnh hơn. Ngó cổ ra khỏi cửa quán đã thấy đúng là mùa đông về.
Nhìu Sa nâng chén rượu lên và đọc, mình thấy mắt cô ấy long lanh như sắp khóc. Giời ạ, lại nhớ quê rồi, rượu vào, quê ra đây mà.
Mình nghĩ, ai bẩu a dua, a tòng theo mấy cậu trên Lào Cai về đất nghìn năm văn vở làm gì? Đã thế lại còn mua nhà ở ngay cạnh hồ có gươm, có kiếm nữa chứ. Để giờ, cứ tê rượu là thèm được bỏ chân trần ra chạy trên những con đường mòn quanh co dốc ở bản Nậm Kéng.
Dân tộc Xá Phó của Nhìu Sa giờ chỉ còn khoảng vài nghìn người. Nhìu Sa vẫn trêu đùa, em đẻ hai thằng cu rồi,nhưng vẫn muốn đẻ nữa để bảo tồn nòi giống. Mà này, Nhìu Sa đẻ nữa vẫn không bị kỷ luật đâu nhé, vì thuộc diện chính sách bảo tồn mà.
Trong men say của rượu ngô vùng cao uống giữa phố đông Hà thành, bài thơ Nhìu Sa đọc cho mọi người nghe mới thấy nỗi nhớ quê luôn đằng đẵng theo cô dân tộc Xá Phó từ ngày xuống Hà Nội đến giờ:
...Tôi lại về phố thị chiều nay
Nơi hai dòng sông nhập hòa cuộn chảy

Câu dân ca người da diết gọi
Phiên chợ quê mình
                                    chợ tình.....ai có.....ai không?
Tôi lại về cho thỏa nỗi ước mong
Được tắm mình trong bao la
                                       Sa Pa- trời - đất
Những người con của núi non chân thật
kể chuyện cổ tích làng mình...
...

 

Nhìu Sa cùng gia đình ở Nậm Kéng



Thỏa nỗi khát quê



Xá Phó hóa Kinh...
                                        




Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét